Historie
Blik in het verleden
Om meer te begrijpen van de geboorte van het heelal en de allereerste daaropvolgende seconden, worden steeds krachtiger radiotelescopen ontworpen, gebouwd en over de gehele aarde met elkaar verbonden. De bedoeling is om dit soort apparatuur ook in de ruimte buiten de dampkring aan elkaar te koppelen om atmosferische verstoringen te vermijden. Aarde en ruimte samen als één reusachtig oor om daarmee in het verre verleden terug te kunnen kijken! Men hoopt straling vanaf het eerste moment te detecteren om daar conclusies aan te verbinden. Dan niet denken aan een paar knullige honderd eeuwen, het gaat om ongeveer 13,8 miljard jaar want dat is de veronderstelde leeftijd sinds de oerknal, de gebruikelijke naam voor de geboorte van het heelal.
NK algemeen 1909–2021 in lijstjes
De eerste publicatie over het NK bevat een storend element omdat het totale aantal gespeelde partijen niet klopt. Bij de noodzakelijk geworden zoektocht in de hooiberg van data werd één speld als oorzaak van de fout gevonden. Via een nieuwe controle van het aantal deelnames bleek een speler drie keer meegedaan te hebben, maar met twee in mijn tabellen te staan. In de beide opeenvolgende kampioenschappen van 1919 en 1921 scoorde J.W. te Kolsté 3½ uit 7. Die tweede keer moet mijn gedachte zijn geweest: Hé, die heb ik toch al? En daarom niet meegeteld, iets anders kan ik niet bedenken. Na toevoeging plus twee kleinere details bleek alles opeens te kloppen, ook via een nieuw rekenkundig controlemiddel. In datzelfde NK-1921 behaalde de 20-jarige Max Euwe, een eeuw geleden dus, de eerste van zijn twaalf nationale titels.
Hoewel een hand daarvoor niet in het vuur gestoken zal worden (niet verstandig, nooit doen) zijn de getallen nu voldoende betrouwbaar om als basis voor de volgende lijstjes te dienen. Het kan zijn dat sommige informatie al eerder is gepubliceerd, dat nemen we dan maar voor lief.