Voor de 1e ronde komt de 2e ronde

In mijn eerste wedstrijd­verslag sinds meer dan twee jaar had ik al aangegeven dat de voorbereidingen voor het nieuwe seizoen reeds weken daarvoor waren begonnen. Op het moment dat de KNSB bekend heeft gemaakt wat de indeling van onze klasse is, ga ik verder informeren welke spelers beschikbaar zijn en zoek uit of er op dat gebied nog dingen veranderen. Wie wordt basisspeler, wie stelt zich beschikbaar als invaller, en wie moet misschien het team verlaten. Dat soort zaken, maar die personeels­wisselingen zijn reeds behandeld, die invulling kwam vrij soepel tot stand. En als we dan ook weten wie wat waar en wanneer de uit- en thuiswedstrijden zijn stuur ik dat naar het team. Daarbij het vriendelijke verzoek aan te geven als men van tevoren al weet op een bepaalde zaterdag niet te kunnen spelen. Maar dat levert vrijwel nooit problemen op omdat iedereen eigenlijk elke ronde wel kan en wil spelen.

Dit is ruim een maand voordat de eerste ronde gespeeld gaat worden, en nadat duidelijk is geworden dat Stefan Colijn opgenomen is in het eerste team, lijkt niets de aftrap op 17 september in de weg te staan. Tegen die tijd informeer ik wel wie kunnen spelen, en anders wordt het gewoon de basis die opgesteld gaat worden. In de tussentijd blijkt dat Schaakvereniging Soest zich heeft teruggetrokken uit de competitie en spelen we dit seizoen maar acht wedstrijden. De communicatie verloopt sinds vorig jaar voornamelijk via Whatsapp, iedereen heeft tegenwoordig een smartphone, en heeft die altijd wel bij zich. En via de weg weet Marcel mij te melden dat hij en Freddie nog in Oostenrijk zijn voor de Europese Club Cup als de tweede ronde tegen Assen gespeeld gaat worden. Tom is zo vriendelijk daaraan toe te voegen dat hij zich die dagen ook onder dat gezelschap bevindt. Oh nee… drie spelers die zouden ontbreken tegen een team waarvan we soms wel eens winnen, maar meestal een zware dobber aan hebben. Dat zou een enorme aderlating zijn, hoe dit op te lossen? Het moge inmiddels wel duidelijk zijn dat deze informatie van de wedstrijd tegen Assen een ‘bijzonder’ verhaal gaat maken. Drie spelers van het eerste team spelen ook in Oostenrijk, maar Nico Zwirs heeft met de tegenstander kunnen regelen dat zij de volledige wedstrijd vooruit spelen. Ach, we hebben nog bijna anderhalve maand voordat die wedstrijd gespeeld moet zijn, wat is het probleem? Nou die stapelen zich in de weken daaropvolgend enorm op.

Plan van aanpak: bij tegenstander Assen informeren: willen en kunnen jullie een paar partijen vooruit spelen, en dat zou dan op de dag kunnen als ons eerste team ook zijn wedstrijd speelt. Mail naar Geon Knol, want die is toch teamleider? Nee, ze rouleren elke ronde, en voor deze wedstrijd is dat Pieter Tromp, dus de mail is doorgestuurd. Al snel krijg ik van hem een reactie dat hij bij het team gaat inventariseren, maar geeft al wel aan dat het niet hun voorkeur heeft en dat men deze wedstrijden ook als een teamuitje beschouwt. Dat verschilt eigenlijk niets van hoe wij ertegenaan kijken. We kijken gelijk naar welke opties er eventueel zijn om vooruit of later te spelen. Maar ja, wat zeggen de regels daarover. Ik wacht af wat zij willen, en vanaf daar de volgende actie ondernemen.

Al vlot krijg ik diverse voorstellen van Pieter, maar die moet ik natuurlijk ook bij ons team voorleggen en zo volgt er een eerste overleg via Whatsapp. En daar begint het puzzelen met datums: wie kan wel op die datum en wie kan niet, wie kan invallen? Zullen we de wedstrijd in zijn geheel vooruit spelen, of in het uiterste geval een week na de officiële speeldatum spelen? Of is het nodig een paar partijen vooruit te spelen en de rest op een andere datum. Met de kennis die we op dat moment bij elkaar hebben vergaard informeren we ook Koos Stolk, competitie­leider van de KNSB. Hij geeft aan dat het later spelen van een competitiewedstrijd niet is toegestaan en beroept zich daarbij op het reglement. Reglement O.K., maar hoe was dat dan in de coronatijd? Toen was er van alles mogelijk en werden er zelfs wedstrijden drie of vier maanden later gespeeld, een beetje coulance mag toch wel van de Schaakbond, zulke grote belangen hangen er nou ook niet aan deze wedstrijd plus dat je aan het begin van het seizoen staat. Maar nee, het kan niet en hij denkt dat het niet zo moeilijk hoeft te zijn iets anders te regelen, ja dat snappen we en daarom onze vraag. Het komt over als een beetje onwil van de KNSB om mee te werken. En zoals later uit de mailwisseling blijkt, is dat zij alleen maar naar de Meesterklasse kijken wat betreft het aanleveren van spelers voor een Internationaal Clubtoernooi. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat er bij meer verenigingen spelers meedoen aan zo’n toernooi die niet in de Meesterklasse spelen. Ik ben van mening dat zij daar in het vervolg wel rekening mee moeten gaan houden, je weet toch ruim van tevoren wat voor toernooien er op een kalender staan. Maar dat is denk ik een utopie, een beetje coulance zullen ze niet tonen.

Ook Pieter Tromp is van mening dat de bond zijn medewerking kan tonen om tot een oplossing te komen voor deze wedstrijd en ik leg nogmaals het probleem voor aan de competitieleider. Ik ben niet van plan om mijn team te degraderen voor een wedstrijd en vooral als je al ruim van tevoren aangeeft dat het lastig wordt om tot overeenstemming te komen voor een datum. Maar nee, de enige opmerking die ik krijg is: dan stel ik de datum vast, eeeeh basta! En of een “casus” zoals deze besproken zal worden bij eventuele reglements­wijzigingen… ik denk het niet.

Maar intussen zijn we nog steeds niet tot overeenstemming gekomen op welke datum we dan echt gaan spelen. Contact verliep via e-mail, Whatsapp en ook telefonisch… Wanneer en hoe we er op een bepaald moment zijn uitgekomen weet ik niet meer, maar tijdens een clubavond van Schaakstad kwamen we overeen dat het 24 september werd. Alleen bleek daarna dat twee spelers van Assen toch niet die dag konden spelen. Hoe dat nu weer op te lossen. Nou ja, we hebben twee spelers die alleen op 1 oktober konden spelen, zowel van Schaakstad als Assen. Hè hè, eindelijk hebben we het voor elkaar. Tevredenheid en een bedankje op dat moment naar Assen vanwege de medewerking, dat het zo moeilijk te regelen zou worden hadden we niet verwacht. Dit is in grote lijnen hoe het gegaan is om de wedstrijd te kunnen spelen.

Maar dit scenario zou op de eerste van de twee speeldagen van deze wedstrijd toch nog weer een andere invulling krijgen. Terwijl we alles klaarzetten voor de eerste zes partijen stromen langzaam de eerste spelers van Assen binnen, het wachten is op de overige spelers. Een speler van Assen vraagt aan mij of ik al iets had vernomen van hun teamleider, omdat er iets was gebeurd wat niet leuk was. Het bleek dat Pieter mij had geprobeerd te bellen, maar op de telefoon had ik het geluid al uitgeschakeld. Niet lang daarna kwamen zij binnen en kreeg ik geen leuk bericht te horen. Een speler van een andere club was onverwacht overleden, en dat was een zeer goede kennis van een van de spelers van Assen. Die had op dat moment niet meer de behoefte om een potje te schaken, heel begrijpelijk en hij zou naar huis worden gebracht door hun teamleider.

Maar ja, Erik Smit en Henk Eleveld waren voor deze ronde de invallers en zouden dan voor niets naar de speelzaal gekomen zijn. De oplossing waar Pieter Tromp mee aankwam om dan maar twee nullen op het wedstrijd­formulier voor Assen in te vullen werd direct van tafel geveegd. Na alle tijd en moeite die we erin gestoken hadden om dit voor elkaar te krijgen zou niet in lijn zijn met dit onverwachte vervelende bericht. Gelukkig maakten Henk en Erik er geen probleem van om dan een week later achter het bord plaats te nemen. Er rustte geen zegen op, maar uiteindelijk konden we beginnen aan deze wedstrijd. Dit soort scenario’s hoeven van mij het komende seizoen niet meer voor te komen.

Dan het onderwerp waar het eigenlijk om gaat: de competitie­wedstrijd voor de tweede ronde tussen AMEVO Apeldoorn en Assen. Op 24 september spelen we de eerste vier partijen, en voordat de koffie koud is geworden staan we al met 1-0 voor door een overwinning van Cees Visser! Hoe dan? Net als in de eerste ronde lukt het hem niet de twintig zetten vol te maken, met het verschil dat hij deze keer wel aan de juiste kant van het bord zat. Het is een Weense opening met al vroeg de opstoot f4. Het zal toch niet weer gebeuren dat de rokade door hem wordt overgeslagen? Even afwachten… Maar die rokade blijkt al helemaal niet meer nodig te zijn wanneer Maarten Hoolsema zijn koning zomaar in het schootsveld zet. De zwarte omheining is aan flarden geschoten ten kostte van twee pionnen. Maarten ziet er geen heil meer in en besluit vroeg de strijd te staken. Zal Cees dit seizoen nog een keer voorbij de twintig zetten komen, zodat we ook zijn eindspeltechniek kunnen aanschouwen? Time Wilhelm Tell.

En de tweede overwinning van de middag komt op naam van Casper Wouters. Die heeft de tactiek van de vorige week die tegen hem werd gebruikt meegenomen in zijn eigen partij. Opening is Siciliaans, Moskou-variant en nadat de openingsperikelen zijn opgelost gaan zijn ogen richting de zwarte koning. In Veenendaal werd hij onder druk gezet, maar nu draait hij de rollen om. Maarten Dijkstra is vooral druk geweest de damevleugel op orde te krijgen zodat Casper daar geen flauwe grapjes kan bedenken. Maar het is dan eigenlijk al te laat, de witte strijdkrachten gaan richting de koningsvleugel met voorop in de strijd de pionnen f4 en g4. Die forceren al snel een beslissende doorbraak waar zwart geen antwoord op heeft. De mataanval van Casper is snel en beslissend, een krachtige overwinning. Wat zijn trouwens die geheimzinnige tekens die hij achterop zijn hoodie heeft staan? Zijn geheime wapen?

Een luxe voorsprong van twee punten en dat feest had nog verder uitgebreid kunnen worden als Marcel niet zo vriendelijk was geweest zijn zorgvuldig opgebouwde ‘winnende’ stelling met een zet het putje in had gegooid. Tjapko Struik heeft de grootste moeite alle touwtjes aan elkaar vast te knopen en kijkt nog voor de dertigste zet tegen een troosteloze stelling aan. Tjapko heeft vrijwel geen zetten meer en Marcel kan uitkiezen welke zet de beslissende zal zijn. Maar dan stokt de Boel-machine en geeft hij pardoes een stuk weg. Marcel is zichtbaar geïrriteerd dat hij zwart terug laat komen in de partij en neemt waarschijnlijk te weinig tijd om door te rekenen dat de betere stelling nog niet helemaal was weggegeven. De partij verzand daarna in een gelijke stelling waarvan beide spelers overtuigd zijn dat het ook daadwerkelijk remise is. Moe gestreden besluiten ze daar ook toe, niet beseffende dat zwart op de 49e zet een enorme blunder heeft begaan waardoor Marcel binnen een paar zetten had kunnen winnen. Schaken kan soms zo oneerlijk zijn, maar de kansen die er zijn moet je wel pakken.

Dan is alleen Jasper nog bezig in de voorstelling voor de pauze, maar al reeds vele zetten lang lijkt de uitslag bekend te zijn. Beide spelers hebben gedurende de partij geen voordeel weten te bereiken maar blijven elkander testen. Tijdens dat proces worden de meeste stukken afgeruild en blijft er een toreneindspel over dat toch vlot in remise moet eindigen. Maar nee, we gaan gewoon door, want je weet maar nooit. Ze snappen beide hoe het eindspel moet worden gevoerd, en nadat er niets meer uit te melken valt, besluiten ze na lange strijd tot remise. En zo staan we na het eerste bedrijf voor met 3-1, zou het mogelijk zijn de overwinning een week later binnen te hengelen, we hebben daar immers maar 1½ punt voor nodig.

Dan volgt een week later, op 1 oktober, het programma na de pauze, normaal gezien volgt dan het spektakelstuk van de voorstelling met alle toeters en bellen. Alleen werden die niet door ons geluid. Assen had zich voorgenomen de opgelopen achterstand recht te zetten. En de eerste die daar de gevolgen van moest ondervinden was super substitute Henk Eleveld. Volgens de geleerden bedient Henk zich van het verkeerde plan waardoor Pieter Tromp de stelling vlot naar zijn hand kan zetten. Zwart krijgt geen mogelijkheid te rokeren (hey, dat komt me bekend voor) en dat is funest. Opvallend is zelfs dat de zwarte koningsloper en toren geen enkele mogelijkheid hebben gehad een zet te doen. Daar kom je dan met je goeie gedrag een middagje voor schaken, kun je onverrichter zake weer het schaakdoosje in. Leg dat thuis maar eens uit: Wat heb je gedaan vandaag? Oh ja, heb maar een beetje op mijn veld staan rond te hangen… en toen mocht ik weer het doosje in.

Erik Smit heeft de groteske taak zich Ivo Maris van het lijf te houden en weert zich kranig. Ivo heeft geen haast en zet de partij rustig op, fianchetto op de Koningsvleugel, maar Erik laat zich in het begin de kop niet gek maken. Het ratingverschil is aanzienlijk, maar dat moet nog maar blijken achter het bord. Lange tijd gaat de strijd gelijk op, en is het wachten tot iemand een onnauwkeurigheid begaat. Helaas is het Erik die knullig de pion op f6 verliest maar zich niet direct gewonnen geeft, daarvoor is er genoeg mogelijk in de stelling. Maar op het moment dat het besef daar is dat er nog mogelijkheden zijn, gaat Erik verschrikkelijk in de fout en levert een loper in. Dat is genoeg voor Ivo Maris om het volle punt binnen te halen. En dus is de voorsprong die we een week geleden bijeen hadden gesprokkeld alweer naar de Filistijnen. Maar er gloort toch hoop op een goede afloop.

Freddie heeft zijn zinnen erop gezet om Gertjan Haan een pootje te lichten en is daar voortvarend mee bezig. Het duurt niet lang na de opening dat hij het centrum voor zich opeist. Zwart moet zwaar in de verdediging en dat gaat alleen maar ten koste van materiaal. Daar komt nog bij dat de witte stukken ontzettend actief zijn en zwart is daardoor dus gedwongen materiaal in te leveren. Als die houtjes de donkere thuisbasis hebben opgezocht, kan Freddie met zijn slotoffensief beginnen. Alles lijkt te winnen, maar hij begaat dan bijna een catastrofale fout door de zwarte dame binnen te laten wandelen. Fausto Coppi heeft ooit ook eens een boel gedonder gehad met een zwarte dame, maar dat was een andere sport en een andere tijd. Gelukkig is de stelling nog altijd gewonnen en niet lang na dat intermezzo haalt hij het punt binnen. We hebben de 4 op het wedstrijd­formulier staan, en er moet nog een halfje bij.

Nou Tom, doe je ding en lever het zo broodnodige halve of hele puntje af. En daar is hij inderdaad mee bezig, is het niet het hele punt, dan is het halve punt een zekerheidje als we de stelling na ongeveer twintig zetten bekijken. Een prachtig rijtje van vier naast elkaar opgestelde pionnen staat erop te wachten de zwarte stelling te ontregelen. Tom heeft daarvoor wel een pion moeten inleveren maar de compensatie is vooralsnog voldoende. Nu het juiste moment uitzoeken om de doorbraak te forceren. Maar Tom is te optimistisch en verliest een voor een die prachtige pionnen­batterij en we vrezen met grote vreze dat hij de totale controle is verloren. Na veertig zetten rest er een toreneindspel dat ondanks een pion minder remise te houden moet zijn. Maar helaas slaagt hij daar niet in, hij denkt lang na welk plan te volgen. Uiteraard zien de stuurlui aan de wal hoe het te doen, maar die signalen bereiken Tom niet. Hij moet een tweede pion inleveren en dan is het pleit beslecht, hij kan niet beide pionnen er van weerhouden het promotieveld te bereiken. We hebben de mooie uitgangs­positie van een week eerder niet kunnen omzetten in een overwinning.

Maar misschien is deze uitslag van 4-4 na een bittere strijd ook wel de enige juiste. Vanwege alles waar we met deze wedstrijd mee te maken hadden en de daarbij noodzakelijke aanpassingen op de eerste dag dat we speelden was het misschien niet correct geweest dat er een team met de overwinning naar huis was gegaan. Eigenlijk hebben beide teams een overwinning behaald, wij de eerste dag, en Assen de tweede dag. Twee keer 3-1, maakt een enerverende 4-4. En tot slot wil ik Pieter Tromp en zijn spelers hartelijk bedanken voor hun medewerking en flexibiliteit die zij getoond hebben zodat we deze match eerder dan gepland hebben kunnen spelen en tot een goed eind hebben kunnen brengen. Van mij mag er nu weer een normale ronde gespeeld worden…