Max Warmerdam is Nederlands Kampioen 2021 geworden met 5 uit 6, een grootse prestatie, gefeliciteerd! Het gat van twee punten met nummer twee is gapend groot gerelateerd aan zes partijen. Dat had anders kunnen uitpakken: Roeland Pruijssers kon wegens autopech niet tijdig aanwezig zijn in de vierde ronde voor hun onderlinge ontmoeting. Het begintijdstip werd niet opgeschoven bleek na telefonisch contact met de wedstrijdleiding, waarop Roeland de partij opgaf. Wel reden voor uitstel zou ziekte van de speler zijn geweest, niet van de auto. Een uur eerder vertrekken had veel gescheeld, maar dat is wijsheid achteraf. Als die wijsheid vooraf was toegepast, ja, wat dan? Het is meer dan jammer voor alle betrokkenen, Max kon er echter evenmin iets aan doen en had aan remise een ronde later voldoende om de 32e titelhouder te worden na dit 76e bijzondere kampioenschap. Dat Roeland het toernooi kon afsluiten met twee overwinningen is bewonderenswaardig.
Hing Ting Lai zal tevreden zijn met 2½ en de derde plaats als speler met de laagste rating. Hij heeft misschien toch stiekem gehoopt op minstens een halfje meer. Robin Swinkels met 1½ is zeker niet tevreden gezien zijn reactie op de helft van het toernooi: “Veel slechter kan het niet gaan.” In zekere zin klopte dat, het ging een beetje slechter met slechts een remise erbij. Schrale troost: er is geen speler ter wereld die een dergelijke ervaring nog nooit heeft meegemaakt. Even uithuilen, de rug rechten, kop op en doorgaan!
Een bijzonder kampioenschap? Jazeker, omdat zowel het eerste als dit laatste kampioenschap de enige twee zijn geweest met een dubbelrondige toernooivorm. In 1909 met vijf deelnemers en nu in 2021 met vier; zij plaatsten zich na meerdere tweekampen waarvoor 24 spelers zich gekwalificeerd hadden. Daarbij nog twee leden van Schaakstad, Thomas Beerdsen en Nico Zwirs, zij werden uitgeschakeld door Max respectievelijk Roeland. Deze voor het eerst gehanteerde methode is goed bevallen, heb ik begrepen. Het beproefde systeem round-robin waarbij allen, bij voorkeur minstens twaalf spelers, één keer tegen elkaar spelen, is eveneens prettig. Dat gaan we weer beleven wanneer half januari 2022 het Tata-toernooi in Wijk aan Zee begint, met veertien spelers uit de wereldtop.
De KNSB werd als Nederlandse Schaakbond in 1873 opgericht en begon meteen met de organisatie van een nationale wedstrijd, wat in eerste instantie ook het doel van de bond was. In 1909 veranderen de regels met als gevolg het officiële Nederlandse kampioenschap. Daardoor worden later de 36 wedstrijden van 1873–1908 als officieuze kampioenschappen beschouwd.
Tot slot nog enig cijfermateriaal. Het foutieve aantal officieel gespeelde partijen zoals in een eerder artikel genoemd, werd niet veroorzaakt door de gebruikte input uit de bronnen van MEC, het Max Euwe Centrum. Wel zijn er een paar onvolkomenheden in ontdekt, doorgegeven en inmiddels aangepast. De oorzaak is te snel werken met een bulk aan data in combinatie met te weinig controlepunten. Dat is gecorrigeerd en de resultaten van 2021 zijn toegevoegd. Zou het nu wel kloppen?
- Er zijn 76 officiële kampioenschappen geweest met 32 verschillende kampioenen.
- Negen spelers scoorden meer dan 70 procent na al hun partijen: Viktor Kortsjnoi 92,3 (uit 13), Max Warmerdam 83,3 (uit 6), Max Euwe 78,6 (uit 133), Henri Weenink 77,8 (uit 9), Anish Giri 77,5 (uit 40), Hoan Liong Tan 75 (uit 10), Lucas van Foreest en Max Marchand 71,4 (uit 7) en Predrag Nikolic 70,3 (uit 37). Geen kunst, zou een zuurpruim kunnen opmerken, een hoog percentage uit weinig partijen. Laten we bedenken dat een zuurpruim slechts bestaansrecht heeft om genegeerd te kunnen worden.
- Het laagste percentage is 7,1 van Boudewijn van Trotsenburg met ½ uit 7 in 1912. Even een inkoppertje: zou hij daar trots op zijn geweest?
- In totaal 194 deelnemers: Zhaoqin Peng, 192 mannen en Fritz SSS. Drie van hen hebben de voornaam Max en alle drie staan zij in de bovenstaande +70-lijst. Ben benieuwd wat Max Verstappen nog gaat doen in dit seizoen.
- In totaal zijn 4068 partijen gespeeld.
- Daarbij inbegrepen de partijen van de zes barrages na gelijk eindigen, waarvan een met drie spelers in 1973 en vijf met twee in 1965, 1967, 1970, 1996 en 1997. De sudden death-partij waarmee Eddy Scholl in 1970 Coen Zuidema versloeg, is ook meegeteld.
- Bij het totaal niet de partijen van de zeven snelschaakbarrages in 2001, 2002, 2007, 2013, 2014, 2017 en 2019.
- De partij Olland – Straat in 1924 is niet meegeteld. Die ontbreekt in de scoretabel omdat pas na afloop van het toernooi hun afgebroken partij werd uitgespeeld.
- Omdat Paul van der Sterren niet tegen een computerprogramma wenste te spelen (Fritz in 2000) is er dus ook geen sprake van die partij.
- Opzet van het toernooi: zesmaal een enkelvoudige round-robin met veertien deelnemers 5x, twaalf deelnemers 38x, elf deelnemers 3x, tien deelnemers 11x, negen deelnemers 1x (na terugtrekking Sergei Tiviakov in 2009) en acht deelnemers 11x. Een beetje ingewikkeld weergegeven vindt u? Om een eigentijdse uitdrukking te gebruiken: het is niet anders.
- Voorts nog tweemaal een dubbelrondige round-robin met vijf deelnemers in 1909 en vier in 2021 plus vijf keer een tweekamp: vier met Euwe en hij won ze alle vier zonder ook maar een enkele verliespartij.
- Het NK met alleen dames kent vier officieuze wedstrijden (1898–1901), waarna in 1935 het eerste officiële kampioenschap georganiseerd werd en het 69e onlangs in Hoogeveen, gelijktijdig met de plaatsingstweekampen bij de mannen.
- Zhaoqin Peng is het meest succesvol met veertien titels, daarna Fenny Heemskerk met tien en vier dames met vijf: Käty van der Mije – Nicolau, Erika Sziva, Corry Vreeken en Anne Haast.
Laten we het hierbij houden. Mochten al die getallen u ondertussen de neus uitkomen, tja, had het dan niet gelezen. Garantie op 100 procent correctheid kan niet gegeven worden, ik ga tot 99…