Schaakstad Apeldoorn 21 jaar in de KNSB – team 4 en Adel

De laatste aflevering in deze zesdelige reeks betreft MuConsult Apeldoorn 4, het team dat met twee seizoenen het minst ervaren is in de KNSB. De meeste ervaring hebben de beide hoogste teams en het bekerteam (21), gevolgd door het derde team (15) en De Schaakmaat (6). De aanleiding om het vijfde MuConsult team in te schrijven komt verderop aan de orde. Voorts wordt aandacht besteed aan hen die namens Apeldoorn minstens 100 partijen hebben gespeeld in die 21 seizoenen. Zij worden ‘vanzelf’ opgenomen in de Adelskalender, een begrip dat met aanpassingen is gekopieerd uit de andere KNSB. De bond van de schaatsers natuurlijk, waarbij de N voor Noorwegen staat, want daar is deze virtuele ranglijst ontwikkeld, in 1928.

Van oudsher heeft de KNSB een piramidale competitieopzet met een Meesterklasse, twee eerste en vier tweede klassen. In 1986 vond uitbreiding plaats met een aantal derde klassen. De promotieklasse van de regionale bonden was de springplank naar de KNSB volgens vaste regels voor promotie en degradatie. De voortdurende daling van deelname aan alle competities noopte de bondsraad tot het nemen van maatregelen. In juni 2017 werd besloten om de KNSB-competitie uit te breiden en los te koppelen van de regionale competities. De uitbreiding bestond uit de drie nieuwe klassen 4, 5 en 6 met ingang van het seizoen 2018-2019 voor een proefperiode van twee jaar. De loskoppeling betekende geen promotie of degradatie meer uit of naar de regionale bond. En in Apeldoorn bleek voldoende animo voor nog een team, het achttal begon in de zesde klasse.

Tegelijkertijd vond een tweede organisatorische wijziging plaats. De drie regionale bonden SGS, OSBO en SBO gingen samen verder onder de naam SOS. Met de bedoeling om ook na twee seizoenen de nieuwe opzet te evalueren en daarna besluiten de gezamenlijke competities door te zetten of niet. Die evaluatie is niet doorgegaan vanwege de coronacrisis. De drie besturen vinden het onderwerp zodanig belangrijk dat een ‘traditionele ledenvergadering’ nodig is om een goede discussie te kunnen voeren. Dit betekent dat het proefproject van de gezamenlijke competities wordt verlengd met één jaar tot en met 2020-2021. De doelstelling is nu dat in de leden­vergaderingen van mei 2021 een definitief besluit genomen wordt. De verlenging houdt in dat het komend seizoen geen ingrijpende veranderingen kent.

In de bondsraadvergadering (met regionale vertegenwoordiging) van december 2019 toonden de aanwezigen zich in grote meerderheid enthousiast over de proef met gescheiden landelijke en regionale competities. De vergadering heeft besloten om de nieuwe opzet, die dus in 2018-2019 begon, definitief in te voeren. Dat besluit was niet onverwacht want een recente peiling onder de verenigingen bracht aan het licht dat maar dertien procent van hen wilde terugkeren naar de oude situatie. Dus met de regionale promotie­klassen als opstap naar de KNSB-competitie op zaterdag, 56 procent was voor handhaving van het nieuwe systeem en 31 procent was voor noch tegen.

De nieuwe opzet lijkt de al jaren optredende daling van deelname aan teamcompetities gestopt te hebben. In 2017-2018, het laatste seizoen vóór de proefperiode, kenden de KNSB- en regionale competities samen een bezetting van 8370 spelers. Drie jaar eerder was het aantal nog 8722 waarvan in beide seizoenen 1260 van hen landelijk speelden. In het huidige seizoen is de deelname weer gegroeid tot 8710 met 3042 in de KNSB-competitie. De deelname aan de regionale competities over het geheel blijft echter dalen. En nu maar afwachten of in september weer gestart kan worden met de competities, we zullen zien.

• Het debuut van MuConsult Apeldoorn 4 in klasse 6A was 6 oktober 2018 tegen UVS 4 in Nijmegen. Met 4½-3½ werd de naaste concurrent (bleek later) afgeschud en het waren meteen de enige verliespunten van het Nijmeegse team. Apeldoorn werd kampioen met een punt voorsprong.
• Doordat de KNSB en de regionale bonden van elkaar gescheiden zijn, is het mogelijk geworden om in beide competities in dezelfde ronde uit te komen. En kun je opmerkelijke resultaten ontdekken. Het afgelopen seizoen scoorde Véronique Hijl in het gepromoveerde team in KNSB 5B niet echt lekker met een ½ uit 5, maar zij had wel de hoogste score van Schaakstad Apeldoorn 1 in SOS 1C met 4½ uit 5. De rust van de zaterdagse wedstrijden versus de hectiek van doordeweeks? Of is dat andersom? Wie het weet, mag het zeggen…

Dan de Adelskalender, de ranglijst telt nu 18 personen met 100+ partijen in 21 seizoenen, aangevoerd door beide 200-plussers Merijn van Delft (210) en Freddie van der Elburg (206). De getallen spreken voor zich, maar toch een paar woorden bij zaken die mij opvielen.

• Vijf spelers hebben alle seizoenen meegedaan en drie man op één na.
• Het hoogste percentage met 62,1 heeft Marcel Boel, geen wonder natuurlijk: nomen est omen. Sorry Marcel, daar ligt het niet alleen aan…
• Het gemiddelde aantal van de meeste partijen per seizoen (PPS) is op de kop af elf en staat op naam van Stefan Kuipers. Het komt mede door frequente deelname in het bekerteam en dat zie je ook terug bij de andere hogere aantallen. En daardoor heeft Alexander Kabatianski een betrekkelijk lage PPS ondanks zijn aanwezigheid in alle jaren, maar geen enkele keer voor de beker waardoor dat getal ‘opgekrikt’ zou worden.
• Als we alle seizoenen beschouwen als een horizontaal venster waar we doorheen kijken, zie je de spelers aan je voorbij trekken. De eerste deelname komt links tevoorschijn, schuift daarna door om rechts definitief uit beeld te verdwijnen. Bij de een gaat dat sneller dan bij de ander, met soms een tussentijdse onderbreking. We zien Armen Hachijan verschijnen, even later gevolgd door Thomas Beerdsen en Nico Zwirs, terwijl Lucien van Beek en Harrie de Bie dan bezig zijn het blikveld te verlaten. Met een overlap van een paar jaar zonder zich van elkaar bewust te hoeven zijn vanwege spelen in verschillende teams.

Met deze bijdrage eindigt de miniserie van zes, met als aanleiding de 21^e verjaardag in 2020 van Schaakstad Apeldoorn in de KNSB. Het blijft een groot genoegen om te schakelen tussen wel of niet schaken, de normale wereld en dat andere, parallelle universum. Onbeantwoord blijft de vraag welke van de twee de normale wereld is, ik heb wel een idee.