Schaakstad Apeldoorn 21 jaar in de KNSB – team 1

Schaakstad Apeldoorn beleeft dit jaar zijn 21^e verjaardag in de KNSB en dat is een mooie aanleiding om op die periode terug te zien. Ook rijst wellicht de vraag wat aan de geboorte vooraf is gegaan. Het prenatale proces verliep als volgt: na voorbereidend en veelvuldig overleg tussen en door de drie toonaangevende Apeldoornse schaakverenigingen, gingen in augustus 1999 de leden van ASG en SVA akkoord met het voorstel om gecombineerd te gaan spelen in de bondscompetities. Een paar maanden eerder had De Schaakmaat besloten ervan af te zien om het eigen karakter van de club te behouden.¹
Een jaar daarvoor was de Stichting Bevorderen Schaken Apeldoorn opgericht door Karel van Delft (na zijn vertrek bij De Schaakmaat), Cees Visser en Merijn van Delft. De nadruk lag op topschaak en de stichting was vanuit die ambitie een warm voorstander en lobbyist van gebundelde schaakkrachten.

Het resulteert in een samenwerkingsverband dat onder de naam Schaakstad Apeldoorn van start gaat op 18 september 1999 met vier teams in de KNSB en acht in de OSBO. De KNSB-teams werden gemengd samengesteld uit ASG, SVA en nieuw aangetrokken spelers, terwijl elk team in de OSBO bestond uit leden van ASG of van SVA.
Twee jaar later, op 9 september 2001 begint de gezamenlijke interne wintercompetitie met Harrie de Bie als eerste Schaakstad clubkampioen. Weer twee jaar daarna wordt op 3 september 2003 de oprichting van Schaakstad Apeldoorn notarieel vastgelegd waarmee een einde komt aan het Apeldoorns Schaak Genootschap en de Schaak Vereniging Apeldoorn, na 95 respectievelijk 65 jaar. De Schaakmaat gaat op in Schaakstad en is officieel opgeheven per 26 april 2019, na 45 jaar. Vanaf het eerste optreden in seizoen 1999-2000 zijn de resultaten in de archieven van de KNSB terug te vinden. Dit zijn dan ook de bronnen waaruit geput is:

• KNSB-competitie 1995 tot en met 2018 (WinStand)
• Uitslagen KNSB met ingang van 2016-2017 (Netstand)

En er is bijna niets zo mooi voor een getallenfreak om daar een gecumuleerd overzicht per team van samen te stellen. Dat levert interessante informatie op die in dit overzicht wordt gepresenteerd, te beginnen met het eerste team. De gegevens spreken voor zich, de volgende wetenswaardigheden heb ik extra uitgelicht.

• De eerste wedstrijd in klasse 1A wordt met 8½-1½ gewonnen van G&D Softw. Lewenborg met winst voor Alexander Kabatianski (nieuw), Lucien van Beek (nieuw), Merijn van Delft, Harrie de Bie, Jeroen Noomen, John Sloots en Marcel Boel plus remises van Marc Jonker, Rob Hartoch (nieuw) en Freddie van der Elburg. De teamleiders waren Jacques Kuiper (speelde zelf in Schaakstad 5 – ASG) en Karel van Delft (Schaakstad 8 – SVA). Het team wordt meteen kampioen en promoveert naar de Meesterklasse. 
• De aanduiding ‘nieuw’ verdient enige nuancering, omdat Alexander Kabatianski en Rob Hartoch in 1998-1999 bij ASG zijn begonnen. Dat geldt ook voor Mark Dvoretsky en Jan Gustafsson, terwijl Yochanan Afek het seizoen daarvoor in ASG zijn debuut maakte. Lucien van Beek, Miroslav Sabic, Jonathan Rowson en Erik Knoppert begonnen wel in dat eerste seizoen en zijn dus echt nieuw.  
  

  

• De doelstelling was om de helft van het team in te vullen met spelers van Apeldoornse oorsprong. Mocht iemand al wat langer voor Schaakstad spelen, dan werd hij of zij ook als zodanig beschouwd. Wanneer we ‘wat langer’ definiëren als ’ten minste zes van de 21 competities’ zijn dat: Alexander Kabatianski (21), Artur Jussupow (17), Sebastian Siebrecht (9), Ilja Zaragatski (8), Sipke Ernst (7), Ferenc Langheinrich (7), Manuel Bosboom (6) en Rob Hartoch (6).
• Oordeel zelf: 34 spelers op een totaal van 70 hebben 1633 van de 1860 partijen (88%) voor hun rekening genomen. Zonder de bovengenoemde acht man worden het 1185 partijen en dat is 64%. Het komt mij voor dat de doelstelling gehaald is.
• ‘De team-1 club van 100’ telt vijf leden: Merijn van Delft (181), Alexander Kabatianski (161), Arthur van de Oudeweetering (155), Roeland Pruijssers (112) en Stefan Kuipers (108). Sjef Rijnaarts is met 88 de volgende gegadigde, normaal gesproken. Met de toevoeging dat hij (en anderen) begonnen is in een lager team en in De Schaakmaat. Daarover meer in volgende afleveringen. Let wel: veel spelers hebben (aanzienlijk) meer partijen gespeeld, ook van vóór de geboorte van Schaakstad Apeldoorn.
• Met ingang van 2013-2014 worden door de bond andere criteria gehanteerd ten aanzien van TPRA, R(eglementair) en NO (Niet Opgekomen). Dat komt extreem tot uiting als slechts één partij is gespeeld, zie als voorbeelden Frenk van Harreveld met een TPR van 3132 en Chris Otto met 1079. Zij winnen/verliezen van tegenstanders met 2332 en 1879 en krijgen +800 en -800 daarvan als TPRA.